پرورش ماهی قزل‌آلا

ماهی قزل‌آلا انواع مختلفی دارد که می‌توان از آن به قزل‌آلای رنگین‌کمان، قزل‌آلای خال‌دار، قزل‌آلای خال قرمز و قزل‌آلای پرورشی دریاچه خزر اشاره کرد که قزل‌آلای خال‌ قرمز مرغوب‌ترین و کمیاب‌ترین و قزل‌آلای رنگین‌کمان پرفروش‌ترین ماهی می‌باشد.

قزل‌آلای رنگین کمان به دلیل سازش بهتر با محیط و تمایل بیشتر به اهلی شدن و عادت‌پذیری آسانتر به غذای دستی و حساسیت کمتر نسبت به درجه حرارت و کیفیت آب، مناسب‌ترین ماهی سردآبی و اساسی‌ترین ماهی آزاد برای پرورش جهت تغذیه مردم در دنیا به شمار می‌رود.

در بررسی‌های مختلف در آزمایشگاهها، دارا بودن ویتامین‌های A ، B، D (۱۱۳ گرم ماهی قزل آلای پخته شده، حاوی حدود ۱۰۰٪ ویتامین D توصیه شده در روز است) پروتئین (۱۸ تا ۲۰ گرم از هر ۱۰۰ گرم)، مواد معدنی (آهن، فسفر، کلسیم)،  ریزمغذی‌‌‌ها ( روی، مس، ید، سلنیوم) و امگا ۳ فراوان و امگا ۶ و ۹ در این ماهی را تأیید نموده‌اند تا جایی که از ماهی قزل‌آلا به بمب امگا ۳ تعبیر شده است. ماهی‌ سالمون که از خانواده ماهیان قزل آلا می باشد جزء ماهیانی است که بیشترین مقدار امگا ۳ را دارا می‌باشند، یعنی در هر واحد از این ماهی‌ حدود ۱۵/۱ گرم امگا ۳ موجود می‌باشد.  ۸۴ گرم سالمون ۹/۱ – ۱/۱ گرم اسید چرب امگا ۳ دارد که به شرح زیر به آن اشاره می گردد:

فوائد امگا ۳ موجود در ماهی قزل آلا

اسیدهای  چرب امگا ۳  و اسید‌های آمینه موجود در ماهی قزل آلا به کاهش کلسترول،  انعطاف‌پذیری شریان‌ها و تقویت ماهیچه‌های قلب و ترمیم بافت عروق  کمک می کند.

این منبع غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳، نقش بسیار مهمی در کارکرد مغز دارد. امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کند و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد.

چربی‌های امگا ۳ و اسیدهای آمینه موجود در این ماده غذایی در جلوگیری از دژنراسیون ماکولا، کوری، خستگی چشم، خشکی و شبکیه نیز کمک می‌کند.

علاوه بر موارد فوق این اسید چرب در کاهش خستگی، دردهای عضلانی، خشکی و خارش پوست، سردرد، بی‌خوابی، شکنندگی مو و ناخن‌ها، پیش فعالی و عدم تمرکز، سردردهای میگرنی، ام اس و افزایش فشار خون، و التیام بیماری‌ رماتیسم مفصلی، آسم و کاهش التهاب و افزایش ایمنی بدن و… نقش بسیار مهمی دارد و در زنان باردار از طریق گردش خون به جنین رسیده و موجب رشد مغزی و افزایش ضریب هوشی نوزاد می شود. 

ماهی قزل آلا سرشار از پروتئین

گوشت این ماهی به عنوان منبعی سرشار از پروتئین در دستگاه گوارش به آسانی هضم و جذب می‌شود و عنصر “روی” آن در رشد کودکان و در تنظیم بلوغ جنسی نوجوانان تأثیر بسزایی دارد و مصرف آن در دوران رشد باعث جلوگیری از کوتاهی قد می‌گردد. مصداق مثال‌زدنی این موضوع اصلاح تغذیه در بین مردم ژاپن و رشد قد و کیفیت پوست و سلامت آنان است.

تأمین آهن بدن با مصرف ماهی قزل‌آلا

قزل آلا یکی از منابع ارزشمند آهن است و آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب ها نقش مهمی به عهده دارد. آهن  موجود در قزل آلا به گونه ای است که جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبی در بدن به مصرف می رسد . علاوه بر آن آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد.

خانم ها به ویژه در هنگام بارداری و عادت ماهیانه و کودکان بیشتر در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند. از آن جا که اغلب، آهن به اندازه ی کافی در بدن ذخیره نمی شود، با مصرف به اندازه ی ماهی قزل آلا می توان از بروز عوارض کمبود آهن جلوگیری کرد. 

ماهی قزل آلا منبع خوبی از ویتامین B

قزل آلا حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین های گروه B است که در تنظیم فعالیت سلول های عصبی و در نتیجه در سلامت سیستم عصبی و نیز در سلامت پوست تاثیر دارند. همچنین بعضی از انواع ویتامین های گروه B در خون سازی نیز موثرند، بنابراین با مصرف قزل آلا می توانیم به سلامت اعصاب، شادابی، طراوت پوست و پیشگیری از کم خونی کمک کنیم.

تنظیم قند خون با مصرف ماهی قزل آلا:

ماهی قزل آلا منبع خوبی از سلنیوم، اسیدهای چرب امگا ۳ و ویتامین  D، است که هر سه تای آنها سطح انسولین در بدن را تنظیم می‌کند.

پیشگیری از بروز سرطان با مصرف ماهی قزل آلا:

نتایج تحقیقات نشان می دهد ماهی قزل آلا  شانس ابتلا به  سرطان (خصوصاً سرطان پروستات در مردان و سرطان سینه در زنان) را تا یک سوم کاهش می‌دهد.

امروزه در اقصی نقاط دنیا و در ایران، ماهی قزل‌آلا در شرایط مختلف و به روش‌های گوناگون پرورش داده می‌شود. پرورش سنتی در مسیر رودخانه‌ها و پرورش نیمه‌متراکم و نیمه‌مداربسته و مداربسته و پرورش در قفس‌های منصوبه در دریا انواع روشهای پرورش این نوع ماهی می‌باشد.

مسئولین مجتمع کشت و صنعت لزیر اقدام به ساخت استخرهای هشت ضلعی و راه‌اندازی مزرعه مداربسته برای پرورش ماهیان سردآبی در مجتمع خود نموده‌اند. در این مزرعه سالانه بالغ بر ۱۲۰ تن ماهی سردآبی تولید و به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می گردد.